हीटरमुळे आरोग्याला अनेक नुकसान होऊ शकतात? ‘या’ लोकांनी तर जास्त काळजी घ्यावी
हिवाळ्यात कडाक्याची थंडी टाळण्यासाठी लोक जास्त कपडे घालणे, गरम पाणी पिणे इत्यादी उपायांचा अवलंब करतात. याशिवाय अनेक लोक घरांमध्ये हिटर वापरतात. यामुळे काही मिनिटांत तीव्र थंडीपासून आराम मिळतो. पण आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, जरी हिटरमुळे थंडीपासून आराम मिळतो. मात्र तासनतास समोर बसल्याने त्वचेचे आणि आरोग्याचे अनेकप्रकारे नुकसान होऊ शकते. चला तर, आज आम्ही तुम्हाला हीटर वापरण्यासंबंधी काही खास खबरदारी सांगत आहोत.
हीटर कसे काम करते?
हीटर्सच्या आतील बाजू मुख्यतः लाल-गरम धातूच्या रॉड्स किंवा सिरॅमिक कोर असतात. त्यातून निघणारी उष्णता हवेतील आर्द्रता शोषून घेण्याचे काम करते. अशा परिस्थितीत हीटरमधून बाहेर पडणारी हवा खूप कोरडी असते. हे हवेतील ऑक्सिजन बर्न करून आणि कमी करून कार्य करते. त्यामुळे श्वसनाचा त्रास होण्याचा धोका आहे.
जास्त हीटर वापरण्याचे तोटे
आधीच नमूद केल्याप्रमाणे हीटरमधून कोरडी हवा सोडली जाते. त्यामुळे त्वचा कोरडी पडू लागते. त्याच वेळी, यामुळे निद्रानाश, चक्कर येणे, मळमळ, डोकेदुखीच्या तक्रारी वाढू शकतात. अशा परिस्थितीत कन्व्हेन्शन हीटर्स, हॅलोजन हिटर, ब्लोअर इत्यादींच्या अतिवापरामुळे आजारी पडण्याचा धोका वाढतो. हीटरमधून रसायने देखील बाहेर पडतात जी शरीरात प्रवेश करतात आणि अंतर्गत अवयवांना हानी पोहोचवण्याचे काम करतात. विशेषत: दमा किंवा ऍलर्जीची समस्या असल्यास हीटर वापरल्याने ही समस्या वाढू शकते.
‘या’ लोकांना हीटरजवळ बसण्याचा धोका जास्त
खोलीत एक हीटर इन्स्टॉल केल्याने, खोली पूर्णपणे बंद आणि उबदार राहते. त्यामुळे खोलीतील हवा कोरडी होते. या प्रकरणात, श्वास घेण्यास त्रास होऊ शकतो. त्याच वेळी, दम्याचे रुग्ण हीटर वापरून त्यांची समस्या वाढवू शकतात. अशा परिस्थितीत, दमा आणि श्वसनाच्या समस्या असल्यास, हीटरपासून काही अंतरावर बसणे चांगले. यासोबतच, ब्राँकायटिस (श्वसनमार्गाची जळजळ) आणि सायनसच्या रुग्णांनाही हीटर्सची ऍलर्जी होण्याची शक्यता असते. या रुग्णांच्या फुफ्फुसात हीटरची हवा फुफ्फुसात गेल्याने कफ तयार होण्याची समस्या उद्भवू शकते. त्यामुळे खोकला, शिंका येणे आदींचा धोका असतो.
ऍलर्जी असलेल्या लोकांनी हीटरसमोर बसणे टाळावे
अस्थमा असणाऱ्या लोकांना जर इतर कोणत्याही ऍलर्जीचा त्रास असेल, तर त्यांनी देखील हीटरपासून दूर बसावे. याशिवाय त्यांनी हीटर जपून वापरावे. हवे असल्यास ऑइल हिटर वापरू शकता. या प्रकारच्या हीटरमध्ये तेलाने भरलेल्या पाईपमुळे खोलीतील हवा कोरडी होत नाही. याशिवाय तुमचे नियमित हीटर काही मिनिटे वापरल्यानंतरच ते बंद करा. त्याच वेळी, सायनस किंवा ब्राँकायटिसच्या समस्येने ग्रस्त असलेल्या लोकांना ह्युमिडिफायर वापरावे. त्यामुळे हवेतील आर्द्रता टिकून राहण्यास मदत होते. अशा परिस्थितीत श्वसनाचा त्रास होण्याचा धोका अनेक पटींनी कमी होतो.
गॅस हीटर्सची काळजी घ्या
बाजारात विविध प्रकारचे हीटर्स उपलब्ध आहेत. अशा परिस्थितीत यापासून गॅस हिटर घेण्याची चूक करू नका. तज्ज्ञांच्या मते, ज्या घरांमध्ये गॅस हिटरचा जास्त वापर केला जातो, त्या घरातील मुले दम्याचे बळी ठरू शकतात. यासोबतच घरातील सदस्यांमध्ये खोकला, अस्वस्थता, शिंका येणे, फुफ्फुस खराब होणे ही लक्षणे दिसू शकतात. वास्तविक, या हीटरमधून कार्बन मोनोऑक्साइड वायू बाहेर पडतो. या वायूचा लहान मुले आणि वृद्धांच्या आरोग्यावर गंभीर परिणाम होतो.
अशाप्रकारे हीटर वापरणे टाळा
बरेच लोक पलंग गरम करण्यासाठी ब्लँकेट किंवा रजाईच्या आत हीटर ठेवतात. मात्र यामुळे आग लागण्याचा धोका आहे. त्यामुळे असे करण्याची चूक कधीही करू नका.
